Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4244:2005 về thiết bị nâng – thiết kế, chế tạo, kiểm tra. TCVN 4244:2005 quy định bắt buộc về thiết kế, chế tạo và kiểm tra thiết bị nâng nhằm đảm bảo an toàn kỹ thuật và vận hành, áp dụng cho các cơ sở sản xuất tại Việt Nam.
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn TCVN 4244:2005 áp dụng cho thiết bị nâng
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4244:2005 là bộ quy định kỹ thuật do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố, áp dụng cho quá trình thiết kế, chế tạo, lắp đặt, kiểm tra và thử nghiệm các loại thiết bị nâng không dẫn đường, bao gồm: cầu trục, cần trục, xe nâng, pa lăng, băng tải có tính năng nâng hạ tải trọng theo chiều thẳng đứng hoặc kết hợp với di chuyển ngang.
TCVN 4244:2005 quy định:
Nguyên tắc an toàn trong thiết kế kết cấu và bố trí cơ cấu nâng.
Thông số kỹ thuật giới hạn, hệ số an toàn, mức chịu tải tối đa.
Phương pháp chế tạo, vật liệu, mối hàn, liên kết bu lông.
Yêu cầu kiểm tra, thử nghiệm, nghiệm thu trước khi đưa vào sử dụng.
Phương pháp kiểm định định kỳ sau khi vận hành.
Tiêu chuẩn này có giá trị pháp lý khi:
Là căn cứ kỹ thuật bắt buộc khi xin giấy phép kiểm định chất lượng thiết bị nâng.
Là tiêu chuẩn cơ sở để thực hiện hợp chuẩn, hợp quy.
Được viện dẫn trong các quy định pháp luật như Luật An toàn vệ sinh lao động, Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH về kiểm định thiết bị.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 4244:2005 trong thực tế sản xuất thiết bị nâng
Để đảm bảo sản phẩm thiết bị nâng đáp ứng TCVN 4244:2005, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Đăng ký xây dựng tiêu chuẩn cơ sở (TCCS)
Nếu doanh nghiệp sản xuất thiết bị nâng có thiết kế riêng biệt, chưa có tiêu chuẩn quốc tế cụ thể thay thế, cần đăng ký tiêu chuẩn cơ sở theo quy định của TCVN 1:2008 và dựa trên nội dung của TCVN 4244:2005.
Tiêu chuẩn cơ sở phải bao gồm đầy đủ các nội dung về thiết kế, tải trọng, vật liệu, phương pháp kiểm tra.
Gửi đăng ký tại Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp hoạt động.
Bước 2: Thiết kế kỹ thuật theo tiêu chuẩn
Khi thiết kế các sản phẩm như cầu trục, cần trục, pa lăng, doanh nghiệp phải đảm bảo:
Tải trọng nâng cho phép (W) phù hợp theo bảng quy định của TCVN 4244:2005.
Thiết kế kết cấu dầm chính, dầm phụ, trụ cột, mối hàn, bản mã theo hệ số an toàn từ 2.0–4.0.
Bố trí hợp lý cơ cấu nâng, thiết bị hạn chế hành trình, điểm dừng khẩn cấp.
Bước 3: Chế tạo và lắp ráp thiết bị
Trong quá trình sản xuất, yêu cầu:
Kiểm tra vật liệu đầu vào theo tiêu chuẩn kỹ thuật.
Kiểm soát mối hàn (kiểm tra không phá hủy NDT) nếu cần.
Lắp ráp theo đúng bản vẽ kỹ thuật đã được phê duyệt.
Bước 4: Kiểm tra – Thử nghiệm theo TCVN 4244:2005
Tiêu chuẩn yêu cầu:
Thử tải tĩnh: gấp 1,25 lần tải trọng định mức trong thời gian 10 phút.
Thử tải động: bằng tải trọng định mức, di chuyển qua toàn bộ hành trình vận hành.
Kiểm tra hệ thống phanh, cơ cấu chặn, tín hiệu cảnh báo.
Kết quả thử nghiệm là cơ sở để tiến hành bước cuối cùng: xin giấy chứng nhận hợp chuẩn/hợp quy hoặc kiểm định an toàn thiết bị.
3. Thành phần hồ sơ chứng minh áp dụng TCVN 4244:2005
Để cơ quan chức năng công nhận sản phẩm thiết bị nâng đạt chuẩn TCVN 4244:2005, doanh nghiệp cần cung cấp:
1. Hồ sơ pháp lý:
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có ngành nghề sản xuất thiết bị nâng.
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kiểm định/kiểm tra chất lượng sản phẩm (nếu có).
2. Hồ sơ kỹ thuật thiết bị:
Bản vẽ thiết kế, sơ đồ lắp ráp, tài liệu kỹ thuật.
Thuyết minh thiết kế có nêu rõ thông số kỹ thuật, hệ số an toàn, cơ cấu hạn chế.
Kết quả tính toán tải trọng và độ bền kết cấu theo TCVN 4244:2005.
3. Hồ sơ kiểm tra chất lượng:
Biên bản kiểm tra nguyên vật liệu đầu vào.
Báo cáo thử nghiệm cơ lý vật liệu (nếu có).
Biên bản thử tải tĩnh, tải động.
Phiếu kiểm tra hệ thống phanh, cơ cấu nâng, chốt an toàn.
4. Hồ sơ hợp chuẩn/hợp quy (nếu áp dụng):
Chứng chỉ hợp chuẩn (theo TCVN 4244:2005).
Hồ sơ công bố hợp quy gửi Bộ Công Thương hoặc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng TCVN 4244:2005 cho thiết bị nâng
a. TCVN 4244:2005 là bắt buộc nếu thiết bị thuộc danh mục kiểm định
Các thiết bị nâng có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động bắt buộc phải:
Áp dụng thiết kế theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN.
Được kiểm định bởi tổ chức được cấp phép.
Nếu không tuân thủ, doanh nghiệp có thể bị từ chối cấp giấy kiểm định an toàn, đồng nghĩa với việc không thể vận hành thiết bị hợp pháp.
b. Cập nhật tiêu chuẩn, tránh áp dụng sai phiên bản
TCVN 4244:2005 vẫn còn hiệu lực, tuy nhiên trong trường hợp có thay thế bằng phiên bản mới hoặc tiêu chuẩn quốc tế tương đương (ISO, EN), doanh nghiệp cần cập nhật kịp thời để áp dụng chính xác.
c. Áp dụng đúng cho từng loại thiết bị
Tiêu chuẩn này không áp dụng cho thang máy, xe nâng người, thiết bị dẫn đường cố định. Do đó, nếu sản phẩm không thuộc phạm vi, cần đối chiếu với tiêu chuẩn khác như:
TCVN 5866:2008 cho xe nâng.
TCVN 5738:2021 cho hệ thống báo cháy kết hợp trong thiết bị.
d. Bắt buộc áp dụng trong hồ sơ kiểm định, công bố hợp chuẩn
Doanh nghiệp cần viện dẫn rõ trong tài liệu:
5. PVL Group – Hỗ trợ trọn gói thủ tục pháp lý và kỹ thuật áp dụng TCVN 4244:2005
Luật PVL Group là đơn vị tiên phong tư vấn giấy phép ngành nghề, kiểm định kỹ thuật và chứng nhận tiêu chuẩn cho thiết bị nâng tại Việt Nam.
Chúng tôi cung cấp dịch vụ:
Tư vấn áp dụng TCVN 4244:2005 đúng quy định pháp luật.
Soạn thảo hồ sơ thiết kế, hồ sơ hợp chuẩn/hợp quy.
Kết nối đơn vị kiểm định uy tín, được cấp phép.
Hỗ trợ công bố hợp quy thiết bị nâng theo yêu cầu Bộ Công Thương.
Đại diện làm việc với cơ quan chức năng để đảm bảo cấp phép, kiểm định nhanh chóng.
PVL Group cam kết:
✅ Hồ sơ chính xác – ✅ Hỗ trợ kỹ thuật chuyên sâu – ✅ Thời gian nhanh – ✅ Chi phí hợp lý
👉 Tham khảo thêm các nội dung liên quan tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
