Người thừa kế có quyền yêu cầu chia tài sản ở nước ngoài không? Tìm hiểu quy định pháp lý về chia tài sản thừa kế ở nước ngoài và các lưu ý cần biết.
Người thừa kế có quyền yêu cầu chia tài sản ở nước ngoài không?
Khi người sở hữu tài sản qua đời, di sản thừa kế có thể bao gồm các tài sản không chỉ nằm trong nước mà còn có thể ở nước ngoài. Tuy nhiên, khi tài sản thừa kế nằm ở một quốc gia khác ngoài Việt Nam, câu hỏi đặt ra là người thừa kế có quyền yêu cầu chia tài sản ở nước ngoài không? Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố pháp lý, bao gồm pháp luật Việt Nam, pháp luật của quốc gia sở tại, và các hiệp định quốc tế nếu có.
Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết câu hỏi trên, đồng thời cung cấp những lưu ý và vướng mắc thực tế khi thừa kế tài sản ở nước ngoài.
1. Quy định pháp luật về quyền chia tài sản thừa kế ở nước ngoài
Theo Bộ luật Dân sự 2015, tài sản thừa kế có thể thuộc sự điều chỉnh của pháp luật Việt Nam hoặc pháp luật của quốc gia nơi tài sản được sở hữu. Điều này có nghĩa là quyền yêu cầu chia tài sản thừa kế ở nước ngoài sẽ phụ thuộc vào luật pháp của quốc gia sở tại và các điều khoản trong di chúc (nếu có).
- Quyền yêu cầu chia tài sản thừa kế: Khi người thừa kế có quyền lợi đối với tài sản ở nước ngoài, họ có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế, tuy nhiên, quá trình này phải tuân thủ các quy định của quốc gia sở tại. Nếu tài sản là bất động sản, người thừa kế cần thực hiện các thủ tục theo quy định của quốc gia đó, chẳng hạn như thủ tục sang tên quyền sở hữu.
- Điều kiện chia tài sản thừa kế ở nước ngoài: Tài sản thừa kế ở nước ngoài chỉ có thể chia khi có quyết định pháp lý từ cơ quan có thẩm quyền ở quốc gia sở tại. Điều này có thể bao gồm việc chứng minh quyền thừa kế hợp pháp và việc chia tài sản dựa trên di chúc hoặc theo quy định của pháp luật của quốc gia sở tại.
- Di chúc và chia tài sản thừa kế: Nếu người quá cố để lại di chúc hợp pháp, tài sản ở nước ngoài sẽ được chia theo di chúc. Tuy nhiên, di chúc này cũng phải tuân thủ các quy định của quốc gia nơi tài sản được sở hữu. Nếu di chúc không hợp pháp hoặc không đáp ứng yêu cầu của quốc gia sở tại, việc chia tài sản sẽ gặp khó khăn.
2. Ví dụ minh họa
Giả sử, ông A là công dân Việt Nam và sở hữu một căn nhà tại Mỹ. Sau khi ông A qua đời, người con trai B của ông muốn yêu cầu chia tài sản này. Theo pháp luật Việt Nam, B có quyền thừa kế tài sản của ông A nếu ông A không có di chúc hoặc di chúc hợp pháp. Tuy nhiên, để thực hiện yêu cầu chia tài sản ở Mỹ, B cần thực hiện các thủ tục theo pháp luật Mỹ, bao gồm việc chứng minh quyền sở hữu tài sản và việc nộp thuế thừa kế (nếu có).
- Tại Mỹ, B cần thực hiện thủ tục để xác định quyền thừa kế, bao gồm việc nộp đơn yêu cầu chia tài sản thừa kế tại tòa án Mỹ. Quy trình này có thể bao gồm việc xác minh quyền sở hữu bất động sản và làm các thủ tục sang tên tài sản.
- Tại Việt Nam, B có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế ở Việt Nam, nhưng đối với tài sản tại Mỹ, B cần thực hiện thủ tục thừa kế tại Mỹ theo quy định của pháp luật Mỹ.
3. Những vướng mắc thực tế khi chia tài sản thừa kế ở nước ngoài
Mặc dù quyền yêu cầu chia tài sản ở nước ngoài là hợp pháp, trong thực tế, người thừa kế có thể gặp phải một số vấn đề, như:
- Khó khăn trong việc xác minh tài sản: Người thừa kế có thể gặp khó khăn trong việc xác định tài sản mà người quá cố sở hữu ở nước ngoài, đặc biệt là nếu tài sản không được khai báo rõ ràng hoặc không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản.
- Sự khác biệt trong các hệ thống pháp lý: Các quốc gia có hệ thống pháp lý khác nhau, và có thể không công nhận các quyết định của tòa án Việt Nam hoặc các di chúc lập tại Việt Nam. Điều này có thể gây khó khăn khi thực hiện thủ tục chia tài sản thừa kế.
- Thủ tục phức tạp và tốn kém: Quá trình thừa kế tài sản ở nước ngoài yêu cầu thực hiện thủ tục tại quốc gia sở tại, và thủ tục này có thể tốn kém và phức tạp, đặc biệt nếu người thừa kế không quen thuộc với các quy định của pháp luật quốc gia đó.
- Thuế thừa kế: Một số quốc gia có chính sách thuế thừa kế cao, người thừa kế có thể phải trả một khoản thuế lớn trước khi nhận tài sản thừa kế. Điều này có thể làm giảm giá trị thực của di sản.
4. Những lưu ý khi thừa kế tài sản ở nước ngoài
- Xác định quyền thừa kế: Người thừa kế cần xác định rõ quyền thừa kế của mình đối với tài sản ở nước ngoài. Để làm được điều này, họ cần có các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế hợp pháp, như di chúc hợp pháp, giấy chứng tử và các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản tại nước ngoài.
- Thực hiện thủ tục theo pháp luật quốc gia sở tại: Người thừa kế cần thực hiện thủ tục thừa kế tại quốc gia sở tại. Thủ tục này có thể bao gồm việc chứng minh quyền thừa kế, nộp thuế thừa kế, và hoàn tất các thủ tục liên quan đến việc chuyển nhượng tài sản (nếu cần).
- Tham khảo ý kiến luật sư quốc tế: Khi thừa kế tài sản ở nước ngoài, người thừa kế nên tham khảo ý kiến của luật sư quốc tế có kinh nghiệm trong việc giải quyết các vấn đề thừa kế có yếu tố nước ngoài. Luật sư sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về các thủ tục pháp lý và tránh những vướng mắc không đáng có.
5. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thừa kế tài sản có yếu tố nước ngoài, bao gồm các điều khoản liên quan đến quyền thừa kế và cách thức thực hiện thừa kế tài sản ở nước ngoài.
- Điều 774 Bộ luật Dân sự 2015: Cụ thể hóa các quy định về thừa kế tài sản quốc tế và các điều kiện để thực hiện thừa kế tài sản ở nước ngoài.
- Các hiệp định quốc tế: Việt Nam đã ký kết một số hiệp định quốc tế về thừa kế tài sản, bao gồm việc công nhận quyền thừa kế và thực hiện thủ tục thừa kế giữa các quốc gia.
Tóm lại, người thừa kế có quyền yêu cầu chia tài sản ở nước ngoài, nhưng quá trình này phải tuân thủ các quy định pháp lý của cả Việt Nam và quốc gia sở tại. Việc thừa kế tài sản quốc tế có thể gặp phải một số khó khăn, nhưng với sự chuẩn bị đầy đủ và sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý, người thừa kế có thể bảo vệ quyền lợi của mình. Để được tư vấn chi tiết về thừa kế tài sản có yếu tố nước ngoài, vui lòng liên hệ với Luật PVL Group.
Luật PVL Group – Tư vấn pháp luật thừa kế – Đọc thêm về Quy định pháp luật về thừa kế tài sản.
