Quy định về việc người nước ngoài thừa kế tài sản là công ty tại Việt Nam khi có tranh chấp là gì? Tìm hiểu chi tiết điều kiện, ví dụ, vướng mắc và lưu ý pháp lý.
Quy định về việc người nước ngoài thừa kế tài sản là công ty tại Việt Nam khi có tranh chấp là gì?
Người nước ngoài có quyền thừa kế tài sản là công ty tại Việt Nam nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện và tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, nếu có tranh chấp phát sinh liên quan đến quyền thừa kế này, quá trình sẽ phức tạp hơn và thường kéo dài. Việc thừa kế tài sản doanh nghiệp tại Việt Nam không chỉ đòi hỏi người thừa kế chứng minh quyền sở hữu hợp pháp mà còn phải đảm bảo các yêu cầu pháp lý đặc biệt liên quan đến quyền sở hữu doanh nghiệp và giới hạn sở hữu nước ngoài trong một số lĩnh vực.
Theo Bộ luật Dân sự 2015, Luật Doanh nghiệp 2020, và Luật Đầu tư 2020, người nước ngoài có thể thừa kế tài sản là công ty, cổ phần hoặc vốn góp tại Việt Nam nếu tài sản này được nêu rõ trong di chúc hợp pháp hoặc nếu người thừa kế chứng minh được quyền thừa kế theo pháp luật. Tuy nhiên, nếu xảy ra tranh chấp, người thừa kế cần phải trải qua các thủ tục pháp lý tại Việt Nam để giải quyết tranh chấp và xác định quyền lợi hợp pháp của mình.
Dưới đây là các điều kiện chi tiết và quy định mà người nước ngoài cần đáp ứng khi thừa kế tài sản là công ty tại Việt Nam trong trường hợp có tranh chấp:
- Di chúc hợp pháp hoặc quyền thừa kế theo pháp luật: Nếu người để lại tài sản có lập di chúc, di chúc đó phải hợp pháp và có hiệu lực theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nếu không có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo thứ tự thừa kế pháp luật, dựa trên mối quan hệ huyết thống hoặc quan hệ pháp lý giữa người thừa kế và người đã mất.
- Giới hạn về sở hữu nước ngoài: Người nước ngoài được quyền thừa kế cổ phần, vốn góp trong doanh nghiệp tại Việt Nam, nhưng phải tuân thủ các quy định về giới hạn sở hữu nước ngoài. Một số lĩnh vực có giới hạn về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, và nếu ngành nghề của công ty rơi vào lĩnh vực bị hạn chế, người thừa kế chỉ được sở hữu trong mức giới hạn cho phép, phần còn lại phải chuyển nhượng cho người khác.
- Giải quyết tranh chấp thừa kế tại tòa án hoặc cơ quan trọng tài: Khi xảy ra tranh chấp, các bên liên quan có quyền yêu cầu tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp. Người nước ngoài có thể khởi kiện hoặc yêu cầu cơ quan trọng tài giải quyết tranh chấp theo thỏa thuận hoặc quy định của pháp luật Việt Nam.
- Quyền và nghĩa vụ liên quan đến tài sản doanh nghiệp: Khi tiếp nhận tài sản là công ty, người thừa kế cần tuân thủ các nghĩa vụ và trách nhiệm tài chính của doanh nghiệp, bao gồm các khoản thuế và nghĩa vụ tài chính liên quan. Để chính thức trở thành người sở hữu hợp pháp, người thừa kế phải thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết như chuyển nhượng vốn, đăng ký thay đổi cổ đông, và các nghĩa vụ báo cáo liên quan.
2. Ví dụ minh họa về trường hợp người nước ngoài thừa kế tài sản là công ty khi có tranh chấp
Giả sử ông Nam, một doanh nhân Việt Nam, là người sáng lập và nắm giữ 70% cổ phần trong một công ty xây dựng tại Hà Nội. Ông Nam có ba người con, trong đó một người con là ông Tùng hiện sống và mang quốc tịch Pháp. Ông Nam qua đời mà không để lại di chúc, khiến cho các con ông tranh chấp quyền thừa kế cổ phần của ông trong công ty. Ông Tùng, con trai lớn của ông Nam, yêu cầu thừa kế một phần cổ phần theo quy định của pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, các thành viên khác trong gia đình không đồng ý và yêu cầu phân chia tài sản khác với yêu cầu của ông Tùng.
Trong tình huống này, ông Tùng có quyền khởi kiện tại tòa án Việt Nam để yêu cầu thừa kế phần tài sản của cha mình trong công ty. Tuy nhiên, vì ông Tùng là người nước ngoài, ông sẽ phải tuân thủ các quy định về giới hạn sở hữu cổ phần trong lĩnh vực xây dựng nếu có quy định hạn chế. Đồng thời, ông Tùng cần chứng minh quan hệ thừa kế của mình với ông Nam và thực hiện các thủ tục pháp lý tại Việt Nam để xác nhận quyền sở hữu cổ phần.
3. Những vướng mắc thực tế khi thừa kế tài sản là công ty có tranh chấp
Khó khăn trong việc chứng minh quyền thừa kế hợp pháp
Người nước ngoài có thể gặp khó khăn trong việc chứng minh quyền thừa kế hợp pháp nếu không có di chúc rõ ràng. Trong trường hợp này, họ phải cung cấp giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế như giấy khai sinh, giấy chứng nhận hôn nhân của cha mẹ hoặc các tài liệu khác.
Hạn chế về sở hữu cổ phần đối với người nước ngoài
Một số lĩnh vực kinh doanh tại Việt Nam có quy định hạn chế về sở hữu nước ngoài. Nếu công ty thuộc ngành nghề bị giới hạn, người thừa kế có thể chỉ được sở hữu một phần cổ phần và phải chuyển nhượng phần còn lại cho đối tượng khác. Việc này có thể làm giảm quyền lợi tài chính của người thừa kế.
Tranh chấp nội bộ công ty
Khi người thừa kế là người nước ngoài muốn thừa kế cổ phần trong công ty tại Việt Nam, họ có thể gặp phải sự phản đối từ các cổ đông hoặc các thành viên gia đình khác. Tranh chấp này có thể kéo dài và yêu cầu sự can thiệp từ tòa án, gây ảnh hưởng đến quyền thừa kế và khả năng tham gia vào quản lý công ty của người thừa kế.
4. Những lưu ý cần thiết khi yêu cầu thừa kế tài sản là công ty tại Việt Nam khi có tranh chấp
Chuẩn bị giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự
Các giấy tờ liên quan cần được hợp pháp hóa lãnh sự nếu được cấp ở nước ngoài, bao gồm giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế và giấy tờ tùy thân. Quá trình này giúp đảm bảo giấy tờ có giá trị pháp lý tại Việt Nam.
Nắm rõ giới hạn sở hữu của người nước ngoài
Người thừa kế cần hiểu rõ về quy định sở hữu nước ngoài đối với từng lĩnh vực kinh doanh của công ty. Nếu có hạn chế, họ cần chuẩn bị cho các phương án như chuyển nhượng phần cổ phần vượt mức giới hạn cho đối tượng khác hoặc tìm cách giảm thiểu tác động về quyền lợi tài chính.
Tham khảo ý kiến từ luật sư và chuyên gia
Người thừa kế nên nhờ đến sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý tại Việt Nam để đảm bảo quá trình thừa kế diễn ra suôn sẻ và đúng quy định pháp luật. Các luật sư có thể tư vấn cụ thể về thủ tục pháp lý và giúp người thừa kế tránh các rủi ro liên quan đến tranh chấp và sở hữu cổ phần.
5. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015: Quy định về quyền thừa kế theo pháp luật và các điều khoản liên quan đến thừa kế tài sản.
- Luật Doanh nghiệp năm 2020: Quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông, quyền thừa kế cổ phần và trách nhiệm của người thừa kế.
- Luật Đầu tư năm 2020: Quy định về quyền sở hữu của người nước ngoài và các giới hạn sở hữu nước ngoài trong một số ngành nghề tại Việt Nam.
Để tìm hiểu thêm về quy định thừa kế tài sản là công ty, bạn có thể tham khảo tại Luật PVL Group hoặc đọc thêm thông tin tại Báo Pháp Luật.
