Người nước ngoài có thể thừa kế tài sản là cổ phần trong công ty tại Việt Nam không?

1) Người nước ngoài có thể thừa kế tài sản là cổ phần trong công ty tại Việt Nam không?

Theo quy định pháp luật Việt Nam, người nước ngoài có quyền thừa kế cổ phần trong công ty, dù là công ty cổ phần hay công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH), thông qua di chúc hoặc theo pháp luật. Việc thừa kế cổ phần không bị giới hạn bởi quốc tịch của người thừa kế, nghĩa là người nước ngoài vẫn được thừa kế tài sản là cổ phần nếu họ được công nhận là người thừa kế hợp pháp. Tuy nhiên, quyền sở hữu và quản lý của họ trong công ty sẽ chịu ảnh hưởng bởi các quy định về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài và Luật Đầu tư Việt Nam.

Quy định về quyền thừa kế cổ phần trong công ty của người nước ngoài

• Quyền sở hữu cổ phần theo pháp luật thừa kế: Theo Bộ luật Dân sự 2015, người nước ngoài có quyền thừa kế tài sản bao gồm cổ phần hoặc phần vốn góp trong công ty. Người nước ngoài có thể nhận phần cổ phần của mình trong công ty và có quyền bán hoặc tiếp tục nắm giữ cổ phần đó. Tuy nhiên, trong các ngành nghề có điều kiện, tỷ lệ sở hữu cổ phần của người nước ngoài trong công ty có thể bị hạn chế bởi Luật Đầu tư 2020.
• Hạn chế tỷ lệ sở hữu đối với người nước ngoài: Trong một số ngành nghề có điều kiện hoặc lĩnh vực đặc thù, tỷ lệ sở hữu cổ phần của người nước ngoài bị giới hạn để bảo vệ an ninh quốc gia hoặc lợi ích kinh tế. Ví dụ, lĩnh vực bất động sản, ngân hàng hoặc truyền thông thường có các giới hạn cụ thể. Người thừa kế là người nước ngoài cần tuân thủ các giới hạn này khi nhận cổ phần từ di sản thừa kế.
• Thủ tục công nhận quyền thừa kế: Để nhận thừa kế cổ phần, người thừa kế là người nước ngoài cần tiến hành thủ tục công chứng di chúc (nếu có) hoặc yêu cầu công nhận quyền thừa kế tại văn phòng công chứng hoặc tòa án tại Việt Nam. Sau khi có quyết định công nhận quyền thừa kế, người thừa kế sẽ đăng ký với cơ quan quản lý (Sở Kế hoạch và Đầu tư) để được ghi nhận là cổ đông chính thức trong công ty.
• Quyền quản lý và điều hành công ty: Người nước ngoài thừa kế cổ phần có quyền lợi về tài chính và quyền biểu quyết dựa trên tỷ lệ cổ phần nắm giữ. Tuy nhiên, quyền quản lý và điều hành sẽ được thực hiện theo quy định tại điều lệ công ty và pháp luật hiện hành. Nếu tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài vượt quá giới hạn cho phép, họ có thể phải giảm tỷ lệ sở hữu hoặc chuyển nhượng bớt cổ phần cho cá nhân hoặc tổ chức khác.

Vì vậy, người nước ngoài có thể thừa kế tài sản là cổ phần trong công ty tại Việt Nam nếu thực hiện đầy đủ các thủ tục và đáp ứng quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong ngành nghề đó.

2) Ví Dụ Minh Họa

Ví dụ về trường hợp người nước ngoài thừa kế cổ phần trong công ty tại Việt Nam:

Ông A là người Việt Nam, sở hữu 30% cổ phần trong Công ty Cổ phần Thương mại A&B. Ông A có con trai là ông B, hiện đang sinh sống tại Hoa Kỳ và mang quốc tịch Mỹ. Trước khi qua đời, ông A đã lập di chúc chỉ định ông B là người thừa kế toàn bộ cổ phần của mình trong công ty.

Sau khi ông A qua đời, ông B có quyền yêu cầu công nhận quyền thừa kế theo di chúc tại văn phòng công chứng hoặc tòa án tại Việt Nam. Sau khi có xác nhận quyền thừa kế, ông B sẽ tiến hành đăng ký thay đổi cổ đông tại Sở Kế hoạch và Đầu tư để chính thức đứng tên cổ đông trong Công ty Cổ phần Thương mại A&B. Nếu công ty này hoạt động trong lĩnh vực không bị giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài, ông B có thể giữ nguyên phần sở hữu. Trong trường hợp có giới hạn, ông B sẽ phải điều chỉnh lại tỷ lệ cổ phần sở hữu cho phù hợp.

3) Những Vướng Mắc Thực Tế

Các khó khăn người nước ngoài có thể gặp phải khi thừa kế cổ phần trong công ty tại Việt Nam:

• Hạn chế về tỷ lệ sở hữu cổ phần: Đối với một số ngành nghề có điều kiện, pháp luật Việt Nam giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần của người nước ngoài. Điều này có thể gây khó khăn cho người nước ngoài thừa kế, đặc biệt khi họ muốn giữ toàn bộ cổ phần mà người để lại. Trong trường hợp này, người thừa kế phải xem xét các phương án như giảm tỷ lệ cổ phần hoặc chuyển nhượng cổ phần.
• Thủ tục pháp lý phức tạp: Người thừa kế cần hoàn tất các thủ tục pháp lý như hợp pháp hóa lãnh sự các giấy tờ từ nước ngoài, xác nhận quyền thừa kế tại văn phòng công chứng hoặc tòa án, và đăng ký thay đổi cổ đông tại Sở Kế hoạch và Đầu tư. Quá trình này có thể kéo dài và yêu cầu nhiều giấy tờ pháp lý, đặc biệt khi người thừa kế không có mặt tại Việt Nam.
• Chi phí thuế và các khoản phí liên quan: Người nước ngoài thừa kế cổ phần có thể phải chịu thuế thu nhập cá nhân từ tài sản thừa kế và các phí pháp lý khác. Đối với các tài sản có giá trị lớn như cổ phần, chi phí này có thể cao, gây áp lực tài chính cho người thừa kế.
• Khó khăn trong việc điều hành công ty từ xa: Nếu người thừa kế muốn tham gia vào quản lý công ty, việc quản lý từ xa có thể là một thách thức lớn, đặc biệt nếu không nắm rõ quy định pháp luật và môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Họ có thể cần đến sự hỗ trợ từ các luật sư và chuyên gia trong lĩnh vực quản lý công ty.

4) Những Lưu Ý Cần Thiết

Các điểm quan trọng người nước ngoài cần lưu ý khi thừa kế cổ phần trong công ty tại Việt Nam:

• Hiểu rõ quy định pháp lý về tỷ lệ sở hữu và quyền lợi cổ phần: Người thừa kế là người nước ngoài nên nắm rõ các quy định pháp lý về quyền sở hữu cổ phần, đặc biệt là giới hạn tỷ lệ sở hữu trong các ngành nghề có điều kiện. Điều này giúp họ xử lý tài sản thừa kế một cách hợp pháp và tránh các vấn đề về pháp lý.
• Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ pháp lý: Người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ pháp lý như di chúc (nếu có), giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy khai sinh hoặc giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế. Nếu các tài liệu này được phát hành ở nước ngoài, cần hợp pháp hóa lãnh sự để sử dụng hợp pháp tại Việt Nam.
• Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp: Do các thủ tục thừa kế cổ phần phức tạp, người nước ngoài nên tìm đến các công ty luật hoặc luật sư chuyên nghiệp, như Luật PVL Group, để được tư vấn và hỗ trợ trong việc thực hiện thủ tục thừa kế. Điều này sẽ giúp người thừa kế hiểu rõ các quy trình pháp lý và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của họ.
• Cân nhắc các phương án về sở hữu và quản lý cổ phần: Nếu không đủ điều kiện sở hữu, người thừa kế có thể cân nhắc bán hoặc chuyển nhượng cổ phần cho người khác để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và nhận lại giá trị tài sản.

5) Căn Cứ Pháp Lý

• Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về quyền thừa kế tài sản, bao gồm cổ phần và phần vốn góp trong các công ty tại Việt Nam.
• Luật Doanh nghiệp 2020: Các quy định về quyền sở hữu cổ phần và quyền quản lý công ty, bao gồm các loại hình công ty tại Việt Nam và yêu cầu về tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài.
• Luật Đầu tư 2020: Quy định về các ngành nghề đầu tư có điều kiện và giới hạn tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài trong các công ty thuộc lĩnh vực có điều kiện.

Bài viết trên đã giải đáp câu hỏi người nước ngoài có thể thừa kế tài sản là cổ phần trong công ty tại Việt Nam không. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc cần hỗ trợ pháp lý, hãy liên hệ Luật PVL Group để được tư vấn từ các chuyên gia pháp lý giàu kinh nghiệm.

Liên kết nội bộ: Thừa kế – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật Online – Bạn đọc