Quy định về việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình là gì? Bài viết này cung cấp câu trả lời chi tiết, ví dụ minh họa, những vướng mắc thực tế và căn cứ pháp lý liên quan.
1) Quy định về việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình là gì?
Quy định về việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình là gì? Đây là một câu hỏi quan trọng liên quan đến quyền thừa kế trong gia đình khi một thành viên đã từ bỏ hoặc rời bỏ gia đình. Trong pháp luật thừa kế Việt Nam, quyền thừa kế là quyền cơ bản của các thành viên gia đình, tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt mà quyền này có thể bị bác bỏ. Một trong số đó là khi một cá nhân từ bỏ gia đình, không còn duy trì mối quan hệ gắn kết về mặt tinh thần hoặc tài chính với gia đình mình.
Theo quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015 của Việt Nam, một người có thể bị tước quyền thừa kế nếu họ rơi vào các trường hợp cụ thể. Trong đó, đáng chú ý là trường hợp “từ bỏ trách nhiệm với gia đình”. Điều này áp dụng khi người thừa kế đã có hành vi không chăm lo, nuôi dưỡng, hoặc có các hành động làm suy yếu mối quan hệ gia đình trong thời gian dài. Cụ thể, những người từ bỏ gia đình trong hoàn cảnh này có thể bao gồm:
- Người đã rời khỏi gia đình trong nhiều năm mà không có bất kỳ liên hệ hay hỗ trợ tài chính nào.
- Người không thực hiện nghĩa vụ phụng dưỡng cha mẹ già, bỏ mặc người thân trong gia đình, đặc biệt là trong các giai đoạn khó khăn.
- Người có hành vi bạo lực, lạm dụng hoặc ngược đãi các thành viên khác trong gia đình.
Trong những trường hợp này, việc tước quyền thừa kế có thể được áp dụng dựa trên sự xác định của tòa án hoặc quyết định từ di chúc, trong đó người để lại tài sản có thể ghi rõ việc không để lại tài sản cho người đã từ bỏ gia đình.
Điều quan trọng cần lưu ý là không phải bất kỳ trường hợp nào cũng có thể áp dụng nguyên tắc này. Để bác bỏ quyền thừa kế của một người đã từ bỏ gia đình, cần phải có chứng cứ rõ ràng và sự quyết định của tòa án hoặc thể hiện rõ ràng trong di chúc của người để lại tài sản.
2) Cho 1 ví dụ minh họa
Ví dụ: Ông A có ba người con, trong đó có con trai cả là B đã từ bỏ gia đình từ 10 năm trước. B không liên lạc với ông A và cũng không chăm sóc ông A khi ông lâm bệnh nặng. Sau khi ông A qua đời, hai người con còn lại của ông là C và D quyết định đòi quyền thừa kế toàn bộ tài sản của ông A mà không chia phần cho B, vì B đã từ bỏ gia đình và không thực hiện trách nhiệm của mình.
Tòa án sau khi xem xét các bằng chứng và thực tế, quyết định rằng B không có quyền thừa kế tài sản của ông A do đã từ bỏ gia đình. Điều này phù hợp với quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự về việc bác bỏ quyền thừa kế của người không thực hiện nghĩa vụ đối với gia đình.
3) Những vướng mắc thực tế
Trong thực tế, việc xác định một người đã “từ bỏ gia đình” thường gặp nhiều vướng mắc và khó khăn do các yếu tố pháp lý và đạo đức xã hội. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến khi thực hiện việc bác bỏ quyền thừa kế:
- Khó khăn trong việc chứng minh: Không phải trường hợp nào cũng có đủ bằng chứng rõ ràng để chứng minh rằng một cá nhân đã hoàn toàn từ bỏ gia đình. Ví dụ, một người có thể sống xa gia đình do điều kiện kinh tế hoặc công việc, nhưng vẫn duy trì mối liên hệ tình cảm, hoặc hỗ trợ tài chính một cách gián tiếp.
- Tranh chấp trong gia đình: Việc bác bỏ quyền thừa kế của một người thường dẫn đến tranh chấp trong nội bộ gia đình. Các thành viên còn lại có thể không đồng tình hoặc cảm thấy không công bằng, tạo ra mâu thuẫn kéo dài.
- Sự can thiệp của tòa án: Đôi khi, tòa án có thể không đồng tình với quyết định của gia đình về việc bác bỏ quyền thừa kế của một cá nhân, đặc biệt là khi không có đủ chứng cứ pháp lý rõ ràng.
4) Những lưu ý cần thiết
Để việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình được thực hiện hợp pháp và tránh các tranh chấp không đáng có, cần lưu ý một số điểm sau:
- Chứng cứ rõ ràng: Cần có các bằng chứng cụ thể, chẳng hạn như chứng minh về việc người đó đã không liên lạc, không hỗ trợ tài chính, hoặc có hành vi bạo lực, ngược đãi gia đình trong thời gian dài.
- Di chúc cần ghi rõ: Người lập di chúc nên ghi rõ ý định không để lại tài sản cho người thừa kế đã từ bỏ gia đình. Di chúc cần được công chứng hoặc chứng thực hợp pháp để có giá trị pháp lý.
- Tránh mâu thuẫn trong gia đình: Nên có sự thỏa thuận và đồng thuận giữa các thành viên gia đình để tránh tranh chấp về quyền thừa kế, đặc biệt là trong các trường hợp phức tạp liên quan đến việc từ bỏ gia đình.
5) Căn cứ pháp lý
Việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình được quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015. Điều này nêu rõ các trường hợp mà một cá nhân có thể bị tước quyền thừa kế, bao gồm hành vi ngược đãi, bỏ rơi gia đình, không thực hiện nghĩa vụ nuôi dưỡng, chăm sóc người thân.
Ngoài ra, quy định này cũng yêu cầu việc chứng minh rõ ràng trước tòa án về việc người thừa kế đã có các hành vi vi phạm trách nhiệm đối với gia đình.
Kết luận: Việc bác bỏ quyền thừa kế của người đã từ bỏ gia đình là một quy định pháp lý phức tạp, yêu cầu sự cân nhắc cẩn trọng và chứng cứ rõ ràng. Điều này đảm bảo rằng quyền lợi của các thành viên khác trong gia đình được bảo vệ và thực hiện đúng pháp luật. Trong mọi trường hợp tranh chấp liên quan đến thừa kế, việc tham vấn Luật PVL Group là một lựa chọn hữu ích để đảm bảo quyền lợi và giải quyết các vấn đề pháp lý một cách hợp lý.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/thua-ke/
Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/
